Οι κούπες ξεκίνησαν προ 30-40 χρόνια περίπου. Όταν ξεκίνησε αυτή η αθλιότητα, που προσπαθούν μερικοί έξυπνοι τώρα, να την περάσουν ως “έθιμο”,
οι παλιοί που τα έβλεπαν, έλεγαν ότι είναι προσβολή για τον Κρητικό να πίνει κούπες και τις θεωρούσαν βάρβαρη συνήθεια. Μάλιστα έλεγαν "λίγο βάζε, για να πιούμε πολύ". Ήθελαν δηλαδή, να μη χαλάσουν την παρέα, να πίνουν με τη ρέγουλα, για να μιλάνε και να τραγουδάνε νηφάλιοι, να μην παρεκτρέπονται, και να τιμούν και τους νοικοκύρηδες και τους μουσαφίρηδες. Αυτό ήταν η τιμή τους στο τραπέζι.
Οι κούπες ξεκίνησαν με το κρασί. Τα τελευταία χρόνια, όμως, σκέφτηκαν οι κουπαδόροι, ότι είναι παραδοσιακό και το ουίσκυ (για τους Σκωτσέζους) κι έτσι ξεκίνησαν πλέον να πίνουν κούπες με ουίσκυ, για να τιμήσουν την σκωτσέζικη παράδοση και να ενισχύσουν οικονομικά και τα σκωτσέζικα βυνοποιητήρια, που έχουν μεγάλη ανάγκη. Άλλωστε, λεφτά υπάρχουν.
Τις κούπες τις πίνουν συνήθως στους γάμους, στα πανηγύρια, στις κουρές και γενικά σε συνάξεις. Τώρα, εξελίχθηκε το πράγμα, και οι πιτσιρικάδες, παίρνοντας σοφά παραδείγματα από τους μεγαλύτερους “παραδοσιακούς” πατεράδες τους, συγγενείς ή φίλους τους, έχουν ξεκινήσει και πίνουν κι αυτοί κούπες στα μπαράκια, στα ξενυχτάδικα ή όπου αλλού βρεθούν, βάζοντας μέσα εκτός από κρασί, ουίσκυ και λοιπά οινοπνευματώδη, για να δείξουν κι αυτοί την “ανδρειωσύνη” τους.
Κι έχει γίνει παντού, της κούπας το μπάχαλο. Από τον μικρότερο μέχρι τον μεγαλύτερο.
Η κούπα, όλοι στην Κρήτη το ξέρουμε, είναι ένα είδος παιχνιδιού “ανδρειωσύνης”, όπου η ανδρειωσύνη μετριέται με το πόσες κούπες πίνουν μονορούφι αυτοί που συμμετέχουν και πόσο τις αντέχουν.
Εν τω μεταξύ, οι κουπαδόροι νομίζουν ότι δείχνουν ανδρειωμένοι στους άλλους, ενώ όλοι οι υπόλοιποι σώφρονες γύρω τους, τους κοιτάνε κι από μέσα τους λένε “θώριε έναν καραγκιόζη, ποιον κακομοίρη θα σκοτώσει πάλι απόψε”.
Εξαιτίας αυτής της αθλιότητας, πολλοί σοβαροί άνθρωποι σταμάτησαν να πηγαίνουν σε γλέντια, φοβούμενοι ότι θα τους πιέσουν να πιουν και δεν θα τους βγει σε καλό.
Το “παιχνίδι” της κούπας, παίζεται ως εξής (για όσους δεν ξέρουν):
Είναι ο Γιώργης, γεμίζει τέρμα ένα νεροπότηρο συνήθως, και λέει του Κωστή “σε καλώ μια κούπα”. Ο Κωστής αν έχει ίδιες αντιλήψεις με τον Γιώργη, την παίρνει την κούπα ευχαρίστως, αν όχι, τότε αναγκαστικά ο κακομοίρης, για να μην προσβάλλει τον Γιώργη, παίρνει το νεροπότηρο και το κατεβάζει μονορούφι. Ο Κωστής τώρα, θα πάρει αυτό το άδειο ποτήρι, θα το γεμίσει φουλ πάλι, και θα “καλέσει” τον Μάρκο. Κι έτσι πάει από τον έναν στον άλλον, μέχρι τελικής πτώσεως.
Αυτό σημαίνει κούπα, να πίνεις μονορούφι ένα ολόκληρο νεροπότηρο.
Δεν σημαίνει κούπα, να έχεις ένα ποτήρι με κρασί ή ρακί ή ουίσκυ ή βότκα και να το πίνεις τρεις ώρες με τη ρέγουλα. Που αυτό είναι το σωστό και το πρέπον. Αλλά αυτό δεν θεωρείται κούπα.
Για να δικαιολογηθούν τώρα μερικοί, αρχίζουν και λένε “μα τι κακό είναι να κρατάω μια κούπα στο χέρι”. Αμ, δεν κρατάτε μια κούπα στο χέρι σαν τσ΄ανθρώπους, να την πίνετε σιγά-σιγά (μακάρι να το κάνατε), παρά αυτή την κούπα, μέχρι να φύγετε από το γλέντι, την έχετε γεμίσει 40 φορές και την κατεβάζετε μονοκοπανιάς.
Όλη η Κρήτη ξέρει τι σημαίνουν κούπες, και πόσα σπίτια έχουν κλείσει, δεν θα μας τις δικαιολογείτε χωρίς ντροπή, άλλος επειδή θέλει να το παίζει μάγκας, που δεν είναι, κι άλλος επειδή τα κονομάει από τις κούπες.
Για τους υπόλοιπους νοήμονες, που είναι και οι περισσότεροι, ευτυχώς, έχουμε να τους πούμε:
Οι κακοκεραστές κουπαδόροι, είναι ελάχιστοι. Κάντε τους πέρα. Χαλάνε το γλέντι και κλείνουν σπίτια, τα βλέπουμε συνέχεια.
Μάθετε να λέτε ΟΧΙ στις κούπες, μην ντρέπεστε και μην ενδίδετε, στον οποιονδήποτε “καπεταναίο” που θέλει να σας πιέσει να πιείτε με απαίτηση και θράσος, πολλές φορές προσβάλλοντάς σας.
Να έχετε το θάρρος της γνώμης σας, ειδικά τα νέα παιδιά. Πείτε “ΟΧΙ, δεν πίνω” κι ας παρεξηγηθούν. Άλλωστε τι τους θέλετε τέτοιους φίλους, συγγενείς ή κουμπάρους, που δεν έχουν τίποτα να σας προσφέρουν, εκτός μόνο κανένα φέρετρο. Θα σας σκοτώσουν και μετά θα έρθουν στην κηδεία σας, να κλαίνε δήθεν περίλυποι.
Εσείς οι γονείς, προσοχή! Ξεριζώστε νωρίς αυτή τη νοοτροπία από τα παιδιά σας. Ξεκινήστε από μικρά-μικρά να τους λέτε ότι όσοι πίνουν κούπες είναι καραγκιόζηδες και δεν είναι παράδειγμα προς μίμηση, απεναντίας, παράδειγμα προς αποφυγή. Να τους μπει στο μυαλό, να ντρέπονται να κάνουν αυτά τα καραγκιοζιλίκια. Να τα κάνετε να νιώσουν απέχθεια και γι αυτή τη συνήθεια, να αντιστέκονται και να αποφεύγουν τους ψευτόμαγκες κουπαδόρους. Να τα σώσετε. Να τα κάνετε άρχοντες στις παρέες τους. Να τιμούνε τους παππούδες τους και την πραγματική παράδοσή μας.
Απαξιώστε και απομακρυνθείτε από τους κουπαδόρους, όσο δικοί σας κι αν είναι. Έτσι μπορεί να τους σώσετε κι αυτούς. Μισθό θα κάνετε, απέναντι στο Θεό και στους ανθρώπους. Αν όλοι τους κάνουν πέρα, κάποια στιγμή θα συνετιστούν. Πράξη αγάπης είναι αυτή κι όχι μίσους.
Οι σωστοί Κρητικοί είναι ΑΡΧΟΝΤΕΣ! Τιμούν την παράδοσή μας όπως πρέπει κι όχι όπως θέλουν να την επιβάλλουν.
Κι όπως έλεγε ένας παλιός λεβέντης καπετάνιος, απαξιωτικά όταν έβλεπε τους κουπαδόρους: "τσοι θωρείτε τούτους σας; καπετάνιοι έρχουνται και χεσμένοι φεύγουνε"
ΧΑΝΙΆ ΠΑΡΩΝ
