Η Αυτοεξυπηρέτηση ενός παιδιού μπορεί να φαίνεται μια λέξη τόσο απλή, αλλά συνάμα είναι μια λέξη τόσο ουσιαστική, καθώς οδηγεί το παιδί στην ανεξαρτησία και στην αυτονομία του παιδιού στην ενήλικη ζωή.Η αυτοεξυπηρέτηση προέρχεται από τη λέξη αυτό+εξυπηρέτηση και σηματοδοτεί την ενέργεια της εξυπηρέτησης ενός ατόμου από τον ίδιο του τον εαυτό κι όχι από άλλους. Ουσιαστικά η αυτοεξυπηρέτηση αποσκοπεί στο να αναπτύξει το παιδί βασικές συνήθειες και δεξιότητες που είναι απαραίτητες για να μπορέσει το παιδί να διατηρείται στη ζωή χωρίς να είναι αναγκαία η συνεχής παρουσία των άλλων.
Στην ηλικία των 3 ετών, το παιδί σιγά-σιγά θα πρέπει να ξεκινήσει να παίρνει πρωτοβουλίες σε όλους τις δεξιότητες της καθημερινής ζωής με βοήθεια και καθοδήγηση, φυσικά από ενήλικα.
Ο καλύτερος τρόπος για να εμπεδώσει το παιδί την αυτοεξυπηρέτηση, είναι μέσα από τα ερεθίσματα και τα βιώματα που του δίνει το περιβάλλον του. Είναι καλό να εδραιώνετε έναν στόχο την φορά, πριν προχωρήσετε στον επόμενο.
Σε τι ωφελεί η αυτοεξυπηρέτηση των παιδιών:
· 1 Τα παιδιά νιώθουν αυτοπεποίθηση, αφού νιώθουν ικανά και τα καταφέρνουν
· 2 Τα παιδιά καταφέρουν να νιώσουν αυτονομία, ώστε να προχωρήσουν στην ενήλικη ζωή τους
· 3 Τα παιδιά γίνονται υπεύθυνα σε σχέση με την ηλικία τους
Κάποια βασικά στάδια αυτοεξυπηρέτησης των παιδιών είναι:
· 19 μηνών: Πίνει νερό γάλα από πλαστικό ποτήρι
· 21 μηνών: Μπορεί να βγάλει τις κάλτσες και τα παπούτσια του
· 3 ετών: Μπορεί να τρώει μόνο του, τακτοποιεί κάποια παιχνίδια
· 4 ετών: Αρχίζει και πλένει τα χέρια του ανεξάρτητα και πηγαίνει τουαλέτα μόνο του
· 5 ετών: Βάζει και βγάζει τα ρούχα του, στρώνει το κρεβάτι του
· 7 ετών: Αρχίζει και δένει κόμπους, ετοιμάζει την τσάντα του
· 8 ετών: Κάνει μπάνιο μόνος του και χτενίζεται η βουρτσίζει τα δόντια του
Φυσικά θα πρέπει να θυμόμαστε πως όλα αυτά δεν είναι απόλυτα, αφού κάθε παιδί είναι μοναδικό και διαφορετικό και έχει το δικό του ρυθμό ανάπτυξης.
Πως μπορώ να βοηθήσω το παιδί στην αυτοεξυπηρέτηση του:
- Όταν έχετε χρόνο, αφήστε το παιδί να φάει μόνο του ή να ντυθεί. Δεν χάθηκε ο κόσμος να λερωθεί ή να βάλει την κάλτσα του ανάποδα. Ενισχύστε το παιδί και προσπαθήστε να το ενθαρρύνετε
- Μην μαζεύετε τα παιχνίδια του παιδιού. Ουσιαστικά είναι η πρώτη ευθύνη του και θα πρέπει το ίδιο να είναι συνεπής
- Παίξτε συμβολικό παιχνίδι. (Πχ: Ταΐστε-ντύστε κουκλάκια, παίξτε παιχνίδια ρόλων)
- Αφήστε τα παιδιά να συμμετέχουν σε δραστηριότητες αυτοεξυπηρέτησης (Πχ: Μπάνιο, αφήστε το να κρατήσει το ντους και να ρίχνει νερό και το ίδιο)
- Εκπαιδεύεστε τα παιδιά σε δραστηριότητες περάσματος σε κλωστή και πίνακες με κορδόνια
- Στείλτε το παιδί σας σε δραστηριότητες όπως: Πρόσκοποι και κατασκήνωση.
· Εάν βλέπω ότι το παιδί μου δεν τα καταφέρνει στην αυτοεξυπηρέτηση του τι να κάνω:
Θα ήταν καλό να απευθυνθείτε σε έναν εργοθεραπευτή, ώστε να γίνει μια αξιολόγηση, και ο εργοθεραπευτής να θέσει ένα ατομικό πρόγραμμα σύμφωνα με τις ανάγκες του παιδιού.
